Handchirurgie Deel 1

Dit boek geeft een actueel overzicht van de handchirurgie: wat er kan en hoe dergelijke problemen het best worden aangepakt? Het presenteert de pathologie en beleidsvormen zoals ze momenteel algemeen en internationaal worden aanvaard. Handchirurgie houdt zich bezig met de totaliteit van handletsels en -aandoeningen. Mede door deze globale aanpak is deze specialiteit geworden wat ze nu is. Microchirurgie deed in 1965 haar intrede in deze subdiscipline na het aanhechten van een hand en vond er één van haar grootste toepassingsterreinen. De menselijke hand was in staat om dingen te doen die het oog niet kon onderscheiden. Deze microchirurgie heeft de handchirurgie een bijkomende dimensie gegeven met een eigen identiteit. Ook de endoscopie, minimaal invasieve technieken en de ontwikkeling van specifieke instrumenten en implantaten heeft bijgedragen tot de vooruitgang van deze discipline. Momenteel is de handchirurgie als specialiteit erkend in heel wat landen. In de Scandinavische landen bestaat zelfs een aparte opleiding tot handchirurg. In België en Nederland is dat nog niet het geval en is de titel ook nog niet beschermd, hoewel meer en meer geïnteresseerden een bijkomende opleiding volgen. In dit boek komen de meest courante aandoeningen aan bod, zoals traumatische letsels en niet-traumatische aandoeningen met als overgang de ligamentaire polspathologie. Die is meestal van traumatisch oorsprong, maar diagnose en behandeling zijn vaak laattijdig. Luc De Smet werd opgeleid tot arts aan de Universiteit Gent, waar hij specialiseerde in de orthopedie en traumatologie. Hij volgde bekwaamheidstages in Brussel, Parijs en Wrightington. Hij is staflid-docent aan de KU Leuven, waar hij verantwoordelijk is voor de bovenste lidmaataandoeningen. Hij promoveerde op een proefschrift over het ‘distaal radio-ulnair’ gewricht. Professor De Smet is lid van verschillende wetenschappelijke verenigingen, zoals de Britisch Society for Surgery of the Hand, de Nederlandse Vereniging voor Handchirurgie, de Congenital Hand Anomaly study Group en de European Wrist Arthroscopy Society. Hij is Past President van de Belgian Hand Group en auteur van een 400-tal publicaties over hand- en polschirurgie. Hij heeft een bijkomende licentie in de verzekeringsgeneeskunde en medische expertise. Ilse Degreef werd tot arts opgeleid aan de KULeuven, waar zij specialiseerde tot orthopedisch chirurg-traumatoloog. Nadien superspecialiseerde zij in de handchirurgie onder de hoede van professor De Smet, met een doctoraat over de ziekte van Dupuytren. Zij behaalde het Europese FESSH-diploma voor handchirurgie en bekwaamde zich voort met benchmarking in o.a. Mayo Clinic, Sydney University, Adelaide University en Kleinert Institute. Zij is staflid-docent aan de KU Leuven en adjunct-kliniekhoofd op de Dienst Orthopedie-Traumatologie van het UZ Leuven. Professor Degreef is lid van verschillende verenigingen, zoals de Britisch Society for Surgery of the Hand, Federation of European Societes for Surgery of the Hand, de American Society for Surgery of the Hand en de American Association for Hand Surgery. Zij is auteur van een 100-tal publicaties over hand- en elleboogchirurgie. Ze behaalde bijkomende licenties in Kwaliteitzorg en Europese ‘Good Clinical Practice’. Woord vooraf 1. Inleiding 2. Evaluatie – eerste hulp 3. Kwaliteitszorg in de handchirurgie 4. Wonden en weke-delendefecten 4.1. Fysiopathogenese 4.2. Behandeling 4.3. huiddefecten 5. Vingertopletsels 5.1. Anatomie 5.2. Indeling 5.2.1. Type van het letsel 5.2.2. Diepte van het defect 5.2.3. Niveau van de amputatie 5.2.4. Richting van het amputatievlak 5.3. Behandelingsprincipes 5.4. Behandelingstechnieken 5.4.1. Cicatrisation dirigé 5.4.2. Huidenten 5.4.3. Advancement flaps 5.4.4. Cross finger flap 5.4.5. Thenarflap 5.4.6. Vrije (microvasculaire) flap 6. Nagelletsels 7. Fracturen van de hand 7.1. Inleiding 7.2. Classificatie 7.3. Fracturen van de distale falanx 7.4. Malletvinger 7.5. Fracturen van de proximale en middelste falanx 7.6. Fracturen van de metacarpalen 7.6.1. Fracturen van de metacarpaalkop 7.6.2. Fracturen van de metacarpaalnek 7.6.3. Fracturen van de metacarpaalschaft 7.6.4. Fracturen van de metacarpaalbasis 8. Ligamentaire letsels van de vingers 8.1. Skiduim 8.1.1. Kliniek 8.1.2. Behandeling 8.1.3. Preventie 8.2. Gewrichtsletsels van de vingers 8.2.1. Carpometacarpale (CMC-)letsels 8.2.2. Metacarpofalangeale (MCP-) letsels 8.2.3. Letsels van het proximale interfalangeale gewricht (PIP) 8.2.4. Letsels van het distale interfalangeale gewricht (DIP) 9. Peesletsels 9.1. Flexorpeesletsels 9.1.1. Indeling 9.1.2. Anatomie en fysiologie 9.1.3. Diagnose en evaluatie 9.1.4. Beleid 9.2. Extensorpeesletsels 9.2.1. Anatomie 9.2.2. Soorten letsels 9.2.3. Diagnose 9.2.4. Behandeling 10. Zenuwletsel 10.1. Inleiding 10.2. Anatomie, fysiologie en pathologie 10.3. Diagnose 10.4. Principes van behandeling 10.4.1. Neurosutuur en enten 10.4.2. Peestransfers 11. Amputatie – reïmplantatie 12. Infecties 12.1. Lymfangitis 12.2. Paronychium 12.3. Panaritium 12.4. Palmaire infecties 12.4.1. Het midpalmaire abces 12.4.2. Thenarabces 12.4.3. Septische tenosynovitis 12.5. Bijtwonden en clenched fist injuries 12.6. Hogedrukinjectieletsels 12.6.1. Pathogenese 12.6.2. Kliniek 12.6.3. Behandeling 13. Fracturen van de pols 13.1. Fracturen van de distale radius: een overzicht 13.1.1. De historiek van polsfracturen 13.1.2. De verschillende fractuurpatronen van de distale radius 13.1.3. De diagnose van een polsfractuur 13.1.4. Behandeling van distale radiusfracturen 13.1.5. Factoren die het eind-resultaat beïnvloeden 13.2. Fracturen van het scaphoid 13.2.1. Anatomie 13.2.2. De acute scaphoidfractuur 13.2.3. Scaphoid non-union 13.3. Lunatum- en perilunaire luxatie 13.3.1. Wat is het? 13.3.2. Onderzoek en diagnose 13.3.3. Beleid 14. Sociale voorzieningen, enkele notities 14.1. Arbeidsongevallen 14.2. Beroepsziekten 14.3. Sociale zekerheid en aansprakelijkheid ongevallen 14.4. Enkele wettelijke bepalingen 14.4.1. Arbeidsongevallen 14.4.2. Beroepsziekten 14.4.3. Ziekten en ongevallen zonder aansprakelijke derde 14.4.4. Ongevallen met derde verantwoordelijke 14.4.5. Private polis 14.4.6. Algemene regel Addendum: Handletselkaart trauma Literatuur Personalia Register