De patiënt terug van weggeweest

'Gewoon lief zijn', schreef een lid van de Raad van Bestuur bovenop een stapel beleidsstukken. Alle verbetertrajecten ten spijt voelden patiënten zich onvoldoende gezien. Het ziekenhuis besloot zich te gaan profileren als ‘lief ziekenhuis’, een provocerend profiel met grote gevolgen.

Uitgangspunt was de overtuiging dat goede zorg niet kan worden bedacht en vervolgens geïmplementeerd. Ze kan tevoorschijn komen uit de praktijk zelf, als de deelnemers in processen van reflectie en beraadslaging anders leren kijken, denken en doen.

Onderzoekers vanuit de zorgethiek en presentie kregen de unieke kans om ‘dicht op de bloedbaan’ van de zorgpraktijken te komen en vaak letterlijk over de schouders van de betrokkenen mee te kijken. Zo leverden zij een geheel eigen input aan het programma ‘lief ziekenhuis’.

Dit boek brengt kritisch verslag uit van een zorgethisch gemunt veranderingsproces dat gevolgen heeft voor de praktijken van de zorgverlening, het leidinggeven en het zorgbeleid. Het wil een inspirerende leidraad zijn voor ziekenhuisbesturen, managers in de zorg, medici, veranderkundigen en organisatieadviseurs. Maar ook voor ethici en filosofen die de zorg vanuit de zorg verder willen helpen.

Prof. dr. A.J. (Andries) Baart (1952) studeerde andragologie in Amsterdam (Universiteit van Amsterdam), specialiseerde zich op het terrein van de praktische theologie (KTH Utrecht en KU Nijmegen) en promoveerde in de wijsbegeerte (EU Rotterdam 1986). Hij was werkzaam in het maatschappelijk activeringswerk, van 1977-1987 als functionaris in Gelderland en van 1987-2007 als stafkracht aan het landelijk bureau van Actioma. Sinds 1991 is hij tevens bijzonder hoogleraar, van 1991-2006 aan de Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht in de vakgroep Praktische Theologie (inaugurele rede: Het arrangement van de tragiek, januari 1993) en sinds 2007 bekleedt hij de leerstoel Presentie en Zorg, aan de Faculteit Geesteswetenschappen, Departement Cultuurwetenschappen, van de Universiteit van Tilburg (inaugurele rede met Frans Vosman: Aannemelijke zorg, oktober 2008) en vanaf 2011 is hij tevens verbonden aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht. Eveneens sinds 2007 werkt hij met en vanuit de Stichting Presentie. Hij is de geestelijk vader van de presentietheorie. Hij doet onder meer onderzoek naar buurtpastoraat, geestelijke verzorging en meer in het algemeen: naar zorg, welzijn en dienstverlening, met name voor sociaal kwetsbare mensen. Hij was 1994-2009 hoofdredacteur van Sociale Interventie en hij is kerndocent in de Master Sociale Interventie van het LESI.